Yagi Anten Nedir ?

Öncelikle Yagi Antenlerin ne olduğundan ve nasıl çalıştığından bahsedelim. Diğer anten türlerinin aksine Yagi Antenler yönlü olarak çalışırlar. Röle, verici ya da alıcı hangi yönde ise anteni o tarafa doğru çevirmeniz gerekmektedir. O taraftan gelen sinyalleri yüksek kazançla yakalayıp, mandala bastığınızda yine o tarafa odaklanmış şekilde sinyal gönderecektir. Minimum 3 elemandan oluşurlar, canlı uç, arkasında bir yansıtıcı ve önünde bir yönlendirici. Eleman sayısı arttıkça sinyal genişliği daralır ve tam odak gerektirir ancak daha etkili şekilde gider. Umarım çalışma mantığını bu şekilde anlatabilmişimdir.

Flower Pot veya J-Pole Varken Neden Yagi ?

Flower Pot 360 derece ve J-Pole antenler 360 dereceye yakın bir açıda çalışırken Yagi antenler sinyali bir doğrultuda toplayıp, daha uzak mevkilere veya daha küçük noktalara sinyal ulaştırabilmenize imkan sağlar. Özellikle ISS, PO-101, SO-50, AO-27, A0-91, AO-92 gibi CubeSat (Küp Uydular) üzerinden görüşmeler yapmanıza da olanak sağlayacaktır. (Bu konu bambaşka bir yazının konusu, uydu dinlemelerine uzun uzun değineceğim bir başka yazı çok yakında)

3+5 Dual Band Yagi Anten Yapımı

Daha önceki anten yapım anlatımlarımız dikey (vertikal) anten üzerineydi. Bu sefer Yagi Anten diye bilinen piyasada hazırları yüksek fiyatlara satılan bu antenimizi uygun fiyata, bir amatörün yapabileceği şekilde yapmayı anlatacağım. Lazım olan her şey kolayca bulabileceğiniz şeyler olduğu için herkesin yapabileceğine inanıyorum.

Bu fikri aklımıza yerleştiren, yaptığı şerit metre anteni ile bu hevesi hepimize aşılayan TA1APD - Serdar TUNÇEL ‘e de ayrı ayrı teşekkürlerimizi sunuyoruz. Her şey onun denemeleri ile başladı. Kendisi bu anlatımdaki yöntemle yaptığı anteni kullanarak uydulardan yabancı amatörler ile görüşme sağlayıp bol bol QSO yapıyor diye belirtmeden de geçmeyelim.

Antenin yapımı sırasında kullanacağımız şema Filipinler’den DW1ZWS - Ephraim Gariguez isimli bir abimize ait. Web sitesinden de ulaşabileceğiniz üzere kendisi bu antenleri aluminyum şekilde orjinal hali ile üretip satışını yapıyor. Biz ise bu şemayı kullanarak bu anteni Şerit Metre ile yapacağız.

Malzemeler

• 1.10 Metre 25’lik Boru(Minimum) Temiz su tesisat borusu, sağlam olması ve bükülmemesi için kompozit boru kullanabilirsiniz ancak aluminyum korumalı olmaması gerekiyor. Eğer boru yoksa iletken olmayan herhangi bir materyal de işinizi görecektir. (Düz bir tahta, metal olmayan fırça sapı)
• 5 Metrelik Şerit Metre Antenimizin elemanlarını şerit metre parçaları ile oluşturacağız.
• 1 Metre RG-58 50 Ohm Kablo RG-213 ya da LMR400 de kullanabilirsiniz, ben RG-213 kullandım, ancak kabloyu yönlendirmek oldukça zor.
• Havya (Lehim Makinesi) Canlı uçlara kablomuzun uçlarını lehimlememiz gerekiyor.
• Elektrik Bandı Çok az miktarda lazım, bulundurmanızda fayda var.
• Silikon Kabloyu sabitlemek için.
• Boru için kapak Ben biten parfüm şişemin kapağını kullandım, isterseniz boruyu aldığınız yerde boru kapağı alabilirsiniz. Zorunlu değil, kullanmasanız da olur.
• Japon Yapıştırıcısı Borunun üst ve alt kısımlarına kapak yapıştırmak için.
• Piknik Tüpü ya da içinde ateş yanan bir şey Boruya yarıklar açmak için.

Araçlar

• Eski bir meyve bıçağı Annelerinizden veya eşinizden habersiz, mutfaktan bi tane bıçak yürütebilirsiniz. Kaliteli takımları bozmamaya özen gösterin :)
• Normal Bıçak (Kabloyu soyarken lazım olabiliyor)
• İki farklı keçeli kalem İşaretlemeler için ayırt edilebilen iki farklı renk olmalı
• Makas (Kabloyu soyarken lazım olabiliyor)
• Pense (Kabloyu soyarken lazım olabiliyor)
• Matkap (Kablo deliklerini açarken ihtiyacınız olacak)
• Testere (Boruyu istediğiniz ölçüde kesmek için kullanabilirsiniz)
• Cetvel veya Milimetrik ölçüm yapılacak Metre (MM cinsinden verilen değerleri tam ölçmek önemli)

3+5 Dual Band Yagi Anten Yapım Aşaması

Öncelikle antenimizin iki uç elemanının arası minimum 91.5 cm olacak. Tutma kısmı ve uç kısımda bırakacağınız boşlukla birlikte anten için kullanacağınız destek elemanı 1 metrenin üzerinde olmalı. Ben Flower Pot antenimden kalan 1.5 metrelik borunun 40cm kısmını kestim ve kalan 110 cmlik kısmı kullandım. Tam ayarında oldu, hatta bi 10 cm daha pay verebilirmişim.

Boru İşlemleri

Elimizde 110 Cmlik su borusu olduğunu var sayarak ilerlersek ;

Antenin uç kısmı olarak belirlediğimiz yönden 5 cm içeriye bir çizgi çiziyoruz. Burası bizim 3.VHF elemanımız (Şemada en sağda) olacak.

Bu çizgiden itibaren 51.70 cm sol tarafa ikinci bir çizgi daha çiziyoruz. Burası 2.VHF (canlı uç) elemanlarımızın (lar diyorum çünkü iki parça olacak) olacağı, yani antenimizin telsizden gelen sinyali dağıtacağı elemanların olduğu yer.

Canlı uç çizgimizden sol tarafa doğru 39.35 cm daha gelerek 1.VHF elemanımızın yani yansıtıcımızın olduğu yeri belirliyoruz.

Ben bu kısımlarda siyah keçeli kalem kullandım. Bu üç noktayı belirledikten sonra VHF uçlarımız belirlenmiş oluyor. Antenimiz bu çizgiler arasında yer alacak. En soldaki yansıtıcı eleman ile en sağdaki yönlendirici eleman arası 39.35 + 51.70 = 91.5cm olacak. VHF elemanlara sonra UHF elemanlara geçiyoruz.

Ortada bulunan 2.VHF elemanından (canlı uçtan) sol tarafa doğru 9.50 cm giderek kırmızı kalemimizle işaret koyuyoruz ve 1.UHF elemanımızın yerini tespit ediyoruz.

Yine ortada bulunan 2.VHF elemanından (canlı uçtan) sağ tarafa doğru 4.60 cm giderek 2.UHF elemanımızın yerini tespit ediyoruz.

En son bulduğumuz 2.UHF elemanımızdan 10.60 cm daha sağ tarafa giderek 3.UHF elemanımızın yerini de kırmızı kalemimizle işaretliyoruz.

3.UHF elemanımızdan 13.30 cm sağ tarafa giderek 4.UHF elemanı buluyoruz. Yine aynı şekilde 4.UHF elemandan 17.30 cm sağa giderek 5.UHF olan son elemanımızın yerini de işaretliyoruz.

Bu aşamadan sonra boru üzerinde 3 siyah 5 kırmızı toplam 8 tane işaretli nokta olması gerekiyor. Bu işaretleri koyduğumuz ölçülere birebir sadık kalmamız antenimizin verimi ve SWR durumu açısından çok önemli. Maalesef ki elimizde SWR metre olmadığı için daha önce denenmiş ölçülere bağlı kalıyor, deneysel değişiklikler yapamıyoruz.

Metre İşlemleri

Elimizdeki şerit metremizin vidalarını söküyoruz ve içindeki makara kısmı dağıtmadan çıkarıyoruz, otomatik sargılı kısmın iptal olduğundan emin olun lütfen. Eğer isterseniz sökmeden de yapabilirsiniz ancak keserken elinizden kaçırırsanız makara hızla dolanıp elinizi kesebilir ve ucu içine kaçacağı için yine sökmenizi gerektirebilir.

Bu aşamadan sonra yukarıdaki şemada belirtilen uzunluklarda elemanlarımızı metre parçaları olarak kesmeye başlıyoruz.

1.VHF için 102.98 cm 2.VHF için 91.10 cm (Bu parçamızı tam ortadan ikiye bölüyoruz ve kestiğimiz taraflardan 0.30cm kadar ufak ufak parça kesiyoruz. Asla iki uç birbirine dokunmamalı. Boruya montajı yapıldığnda aralarında 0.60 cm kadar boşluk kalmış olacak.) 3.VHF için 72.20 cm 1.UHF için 33.00 cm 2.UHF için 31.56 cm 3.UHF için 29.38 cm 4.UHF için 28.76 cm 5.UHF için 27.50 cm

ölçülerinde metre parçalarımızı hazırlıyoruz. Toplamda 416.48cm metre parçasına ihtiyacınız var. 5 Metrelik bir sargıda 83 cm kadar fazlanız kalacak. O yüzden parçaların boyutlarını hesaplarken isterseniz küsuratlı olan kısımları sıfırlayıp o şekilde kesebilrisiniz. (91.10 dan kesince bir sonraki parçayı kolayca hesaplamak için 92’ye kadar olan kısmı kesip atmak gibi) bu kısımdan sonra arka kalan metre parçalarından Kılavuz 10’ar cm iki tane parça kesin ve uçlarını ok şeklinde sivri hale getirin, kenarda dursun. Bu bir sonraki aşamada lazım olacak.

Boru’ya Geri Dönüyoruz

Bu aşamadaki işlemler için açık hava veya havalandırma olan bir mekan kullanmanızda fayda var. Biraz duman olacak. Mutfak tüpü ya da tercih ettiğiniz ısı kaynağınız ile kullanılmaz hale getireceğimiz meyve bıçağımızı kızdırıyoruz. Ateş üzerinde kırmızı hale gelen bıçağımızı alıp, plastik boru üzerinde işaretlediğimiz çizgiler tam ortada kalacak şekilde boruya batırıyoruz ve karşıdan aynı hizada çıkarıyoruz.

Bu işlemi 8 işaret için de tekrarlıyoruz. Açtığımız yarıklar az önce kestiğimiz şerit metre parçalarının sığacağı ve karşıya geçebileceği büyüklükte olmalı. Çok genişletmemeye çalışın, ama olur da kayarsa üzülmeyin, japon yapıştırıcısı ve silikon ile kolayca doldurulacaktır. Bu aşamada az önce kesmiş olduğumuz 10cm’lik iki kılavuz parçanın sivri olmayan tarafları ile deneme yapabilirsiniz.

2.VHF ucumuzun olduğu yere de aynı şekilde yarık açtıktan sonra borunun üste gelen yönünde yarısını kızgın bıçak ile koparıyoruz ve o bölgede bir metre elemanın yan olarak sığacağı şekilde kesit açmış oluyoruz. Çıkan parçayı parçalamamaya çalışın, sonra lazım olacak.

Bu kesitten 3-4cm sol tarafa (1.VHF uçtan taraf) matkap ile kullanacağımız kablo sığacak boyutta delik açıyoruz.

Tüm yarıkları hazırladıktan sonra 2.VHF elemanları hariç tüm elemanları borumuza takmaya başlıyoruz. Uçları küt olduğu için borudan geçirip karşıdan çıkarmak oldukça zor olacak ve zarar göreceklerdir, elemanların bükülmemesi için az önce hazırladığımız kılavuz uçların ikisini üst üste koyarak sivri yönleri ile borudan geçiriyoruz elemanımızı tam ortasından kaydırıp kolayca karşıya geçiriyoruz. Tüm metre elemanlarımızı tam ortalıyoruz. (İkinci bir ölçü aleti kullanıp kontrol edin lütfen) Ben şu şekilde hesapladım (eleman boyu - boru genişliği(2.5cm)) / 2 formülünün sonucu kadar kısmı borunun bir tarafında ayarladığımda diğer taraf aynı boya gelmiş oluyor.

Bu şekilde ayarladığımız ve ortalanan tüm elemanlarımızı ayarları bozulmasın diye japon yapıştırıcısı ve silikon ile yerlerine sabitliyoruz. Bir tek 2.VHF ucumuz boşta kalıyor.

Eğer kullandığınız kablo RG-58 gibi ince bir kablo ise, kabloyu 3.VHF elemanın olduğu taraftan borunun içine sürüp, kesit açtığımız kısma kadar getiriyorsunuz ve matkap ile açtığımız kısımdan çıkarıyorsunuz. Sonra kesit olan kısımda elemanlara lehimliyorsunuz. Kablo dışarı çıktığı bölümde istenirse 3-4 tur dolanabilir. Ugly Balun olacak ve sinyali biraz toparlayacaktır. Bu deneysel bir durum, net olarak bir ölçümümüz yok. Kablomuzun uçlarını, sağ taraftaki uca kablonun ortasındaki uç, sol taraftaki kısma ise kablonun hasır sargılı olan çok telli ucu denk gelecek şekilde ayarlıyoruz ve metre parçalarımıza lehimliyoruz.

Bu kısımdan sonra uçlarımızı boruya önce japon yapıştırıcısı ile tutturuyoruz. (Dikkat : Japon yapıştırıcısı asla iki elemanın birbirine temas edeceği şekilde olmamalı, çünkü akım geçirdiği söylenmiş. İki elemanı da boruya yapıştırın ve yapıştırıcılar birbirine temas etmesin. İyice donmasını bekleyin.) Sabitlendikten sonra kesit açtığımız bölgeyi de güçsüz kalan tüm bölgeleri silikon ile doldurun. Burada az önce sağlam çıkarın diye belirttiğim parçayı da biraz kesip küçülterek yerine yerleştirmeye çalışabilirsiniz.

Silikon ve yapıştırıcıların tamamen kuruduğundan emin olduktan sonra canlı uç dediğimiz 2.VHF ucumuzun boruya tutunan kısmını bir tur elektrik bandı ile sarıp iyice sağlamlaştırmanızda fayda var. (Rüzgarlı günlerde QSO yapmaya çalışırken neden bu kadar önemli olduğunu anlayacaksınız).

Kablomuzun diğer ucuna telsizinize veya elinizdeki çeviriciye uygun bir konnektör bağlayıp telsizinize bağlayabilirsiniz. Elinizde mevcut ise bir multimetre ile uçları kontrol ederek kısadevre var mı diye bakmanızda fayda var.

Bu aşamadan sonra antenimiz kullanıma hazır. Eğer SWR metreniz yok ve ölçüm yapmadıysanız cihazınıza bağladıktan sonra önce dinleme (RX) için kullanmaya çalışın. Çıkış (TX) yapacağınız zaman cihazınızın gücünü LOW ayara alıp öyle deneyin. Sorun çıkmazsa sonra kademeli şekilde MID ve HIGH yapıp deneme yapabilirsiniz. Uzak mevkilerde açamadığınız veya QRM’li açtığınız rölelere artık daha net girdiğinizi fark edeceksiniz. Cihazın kendi anteni ile veya Flower Pot ile girdiğiniz rölelere ise Yagi Anteninizi doğrultarak sanki vericinin yanındaymış gibi QSO yapabilirsiniz. Ayrıca bu anteni asıl yapma amacımız olan FM Repeater içeren uyduları takip edip, uluslarası QSO’lar yapabilirsiniz

DW1ZWS Bu proje ile yaklaşık VHF’de 7.25dBi, UHF’de 10dBi Kazanç sağlayabileceğinizi söylüyor ve söz ettiği ölçüm sonuçlarını bu görseller ile kanıtlıyor.

VHF Kazanç: 7.25dBi @ 145Mhz

Sinyal Açıklığı: 114° derece

Ön/Arka Sinyal Oranı: 14.1dB

VSWR: 1.0:1

UHF Kazanç: 10dBi @ 440Mhz

Sinyal Açıklığı: 60° derece

Ön/Arka Sinyal Oranı: 14.4dB

VSWR: 1.2:1

Bu antenin yapımının anlatıldığı yazının orjinal dilde ve şerit metresiz olan haline de buradan ulaşabilirsiniz.

Yine orjinal dilde ve şerit metresiz halde yapımını aşağıdaki videodan izleyebilirsiniz, yapım kısmı hakkında fikir verecektir diye düşünüyorum.

Buradaki anlatıma bağlı kalarak yapacağınız antenlerin fotoğraflarını bana bir şekilde iletebilirseniz yazının alt kısmında çağrı kodlarınızla birlikte yayınlamak isterim. Umarım faydalı bir anlatım olmuştur. Denemek isteyen arkadaşlara kolay gelsin !

TA4HKN - Hakan TERMAN